تابلو برق یکی از سادهترین و در عین حال پرکاربردترین تجهیزاتی است که تقریبا در تمامی سیستمهای برقی استفاده می گردد؛ تابلو در بیان صنعت برق، محفظه ایست فلزی و یا حتی در مواردی غیر فلزی که تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی دیگر در آن قرار گرفته و ارتباطات الکتریکی بوسیله هادی های مختلف برقرار می گردد. تابلوهای برق را تقریبا در تمامی مکان های صنعتی و غیر صنعتی از قبیل منازل، پستهای برق، کارگاه ها و کارخانه ها میتوان مشاهده نمود که بنا به مکان استفاده، این تابلوها تفاوتهایی با هم پیدا می کنند چه از نظر نوع تابلو مورد استفاده و چه از نظر نوع تجهیزاتی که در آن قرار گرفته است.
انواع تابلو برق
مشابه با سایر تجهیزات برقی مانند انواع سیم و کابل برق، تابلو برق را نیز میتوان از منظرهای مختلف در دستههای مختلفی قرار دارد. به خاطر داشته باشید که قیمت تابلو برق ساختمان و فروش تابلو برق صنعتی میتوانند یکی از مواردی باشند که در ادامه معرفی میکنیم.
فروش تابلو برق بر اساس ولتاژ
تابلو برق ولتاژ پایین یا LV
در صورتی که با سیستمهای ولتاژ پایین سروکار دارید تا محدوده 1 کیلو ولت، باید از این نوع تابلو جهت محافظت از سیستمها استفاده کنید. مهمترین تجهیزاتی که در این نوع تابلو به کار برده شده است عبارت هستند از: کلید، فیوز HRC ، قطع کننده مدار و زمین، جدا کننده. این نوع تابلو معمولاً از نوع ایستاده (فیکس) و ایستاده (کشویی) ساخته میشود.
تابلو برق ولتاژ متوسط یا MV
از این نوع تابلو برای محافظتهایی سیستمهایی با ولتاژ 3 الی 36 کیلو ولت استفاده میشود. از این نوع تابلو میتوان برای اهداف زیر، علاوه بر قطع جریان در هنگام زیاد شدن، استفاده کرد:
سوئیچینگ جریان خازنی و قیاسی، قطع جریان در صورت ایجاد اتصال کوتاه، روشن و خاموش کردن مدار.
برای ساخت تابلوهای فشار متوسط از تابلوهای ثابت و کشویی استفاده میگردد.
تابلو برق ولتاژ بالا یا HV
همانطور که از اسم این نوع تابلو مشخص است، در صورتی که ولتاژ موجود در سیستم بالای 36 کیلو وات باشد، باید از این تابلو استفاده کرد. به دلیل بالا بودن میزان ولتاژ در این نوع مدار، از سوئیچینگ به ندرت در این تابلو استفاده میشود. در عوض، قطع کنندههایی که برای ساخت این تابلو برق استفاده میشوند باید قابلیت اطمینان و طول عمر بالایی داشته باشند.
فروش تابلو برق از نظر عملکرد
تابلو برق خازنی
بر اساس میزان مصرف برق در سیستمها، گاها شرایطی ایجاد میشود که میزان جریان برق حالت سلفی پیدا میکند. در این شرایط احتمال برقدار شدن سیم نول در شبکه وجود داشته و مصرف برق بالا می رود. به همین جهت در این شرایط باید با استفاده از یک تابلو خازنی، برای مدت زمان مشخص یک خازن را وارد مدار کرد، تا جریان از حالت سلفی بودن خارج شود.
تابلو توزیع
تابلو توزیع به تابلویی گفته میشود که وظیفه کاهش میزان ولتاژ و تبدیل آن به برق سه فاز را به عهده دارد. جایگاه تابلو توزیع درست زیر هر تیر برق میباشد تا برق 20 هزار ولتی را تبدیل کند.
تابلو دستی
از تابلو دستی زمانی استفاده میشود که فرمان الکتریکی به هر دلیلی ارسال شده و نیاز است که به صورت دستی تغییرات لازم به سیستم اعمال شود.
فروش تابلو برق بر اساس ساختار
یکی دیگر از معیارهایی که جهت دستهبندی انواع تابلو به کار برده میشود، ساختار تابلوهای برق میباشد.
تابلو برق ثابت یا فیکس
این دسته از تابلوها را میتوان به سه دسته تابلو ایستاده، تابلو دیواری و تابلو rack تقسیم کرد. تابلوهای ایستاده به دلیل ساختاری که دارند معمولاً برای چند منظور مورد استفاده قرار گرفته و امکان نصب انواع تجهیزات را فراهم میکنند.
از طرف دیگر تابلوهای دیواری هستند که به دو صورت توکار و روکار مورد استفاده قرار میگیرند. اما تابلوهای rack حالت قفسهای داشته و جهت قرار دادن تجهیزات اندازهگیری مورد استفاده قرار میگیرند. یکی از مزیتهای اصلی این تابلوها این است که برای نصب آنها نیاز به سازه و یا تجهیز دیگری نیست. چرا که تابلو خود حالت ایستایی دارد.
تابلو برق کشویی
تابلو برقهایی که به صورت کشویی ساخته میشوند، خود دارای انواع مختلفی میباشند که در ادامه آنها را معرفی میکنیم:
تابلو مرکز قدرت
این تابلو که به نوعی یک تابلوی توزیع در نظر گرفته میشود، قادر به تغذیه چندین تابلوی MMC میباشد. به همین جهت از تابلو مرکز قدرت بیشتر برای پست هوایی و اصلی استفاده میشود.
تابلو کنترل موتور
همانطور که از اسم این نوع تابلو مشخص است، از این تابلو کنترل برای کنترل موتور مورد استفاده قرار گرفته و معمولاً دارای قیمت بالایی هستند.
تابلو برق ماژولار
تابلوهای ماژولار دارای چند بخش و فیدر میباشد که از لحاظ ظاهری از طریق صفحات فلزی از یکدیگر جدا شدهاند. بسته به روش دسترسی به کابلها، تابلو برق ماژولار را میتوان به دو دسته زیر تقسیم کرد:
دسترسی از جلو
در این حالت، علاوه بر درب اصلی یک درب کوچک در کنار درب اصلی تعبیه شده است که از این طریق میتوان به اتصالات کابلی دسترسی پیدا کرد.
دسترسی از پشت
در این روش هم، همانطور که از نامش مشخص است دسترسی به تابلو از پشت امکانپذیر است.
تجهیزات تابلو برق شامل چه مواردی میشوند؟
تجهیزات تابلو برق ارتباط مستقیمی با کاربرد و نوع استفاده از آن دارد. به طور کلی تجهیزاتی که در فروش تابلو برق مورد استفاده قرار میگیرند عبارت هستند از :
کلید، فیوز، جداکننده، قطع کننده مدار، رله، ترانسفورماتور جریان و پتانسیل، قطعات کنترلی، سوئیچ و …
- کلید: همانطور که حتماً میدانید، از کلید برای قطع و وصل کردن یک مدار در مسیر منحصر به خود استفاده میشود که خود به دو دسته جریان هوا و روغنی تقسیم میشود.
- فیوز: نقش فیوز در تابلو برق جلوگیری از افزایش جریان و قطع مدار تحت این شرایط میباشد.
- قطع کننده مدار: همانطور که از اسم این تجهیز مشخص است، با استفاده از این المان میتوان مدار را تحت هر شرایطی قطع نمود.
- رله: مسئولیت تشخیص خطا و ارسال سیگنال فرمان به قطع کننده میباشد.
- کنتاکتور: از این وسیله برای کنترل مدار از راه دور مورد استفاده قرار میگیرد.
- بی متال: قطع مدار در صورت عبور جریان زیاد.
- تجهیزات اندازهگیری: مسلماً حضور این تجهیزات برای میزان افزایش جریان و پتانسیل در تابلو الزامی میباشد.
به خاطر داشته باشید که هر یک از این تجهیزات وظیفه خاصی به عهده دارند. به همین خاطر احتمال اینکه همه آنها با هم مورد استفاده قرار نگیرند وجود دارد. به عنوان مثال، در شرایطی که تابلو متوجه یک خطا در سیستم شده باشد، احتمال اینکه بخش سوئیچینگ کار نکند وجود دارد.
مهمترین نکاتی که هنگام خرید تابلو برق باید بدانید
در حال حاضر کمپانیهای زیادی در زمینه خریدوفروش تابلو برق در حال فعالیت هستند. اما اینکه در میان انواع تابلو برق موجود در بازار کدام یک برای شما مناسب است به عوامل مختلفی از جمله نیاز و کاربرد شما بستگی دارد. در ادامه به معرفی مهمترین نکاتی که هنگام خرید تابلو برق باید به آن توجه داشته باشید میپردازیم.
قابلیت اطمینان تابلو برق
مسلماً هرچه به تعداد سیستمهای موجود در یک ایستگاه اضافهتر شود، نیاز شما به یک تابلو برق دقیق با قابلیت اطمینان بالا جهت اطمینان از محافظت سیستمها بیشتر نیز میشود. به همین خاطر باید به تغییرات احتمالی قابلیت اطمینان تابلو در گذر زمان توجه داشته باشید.
تشخیص قطعی توسط تابلو برق
همانطور که در ابتدای مقاله بیان شد، یکی از اهداف اصلی خرید تابلو برق، شناسایی خطا در سیستم و تصمیمگیری در سریعترین زمان ممکن است. در صورتی که تابلو به موقع متوجه قطعی در مدار نشود، به تمام سیستمها آسیب جدی وارد میشود.
کنترل دستی تابلو برق
گاها در مدار شرایطی پیش می آید که سیگنالهای الکتریکی به موقع و درست عمل نمیکنند. در این شرایط تابلو باید دارای قابلیت کنترل دستی باشد تا توسط اپراتور شرایط به سرعت مدیریت شود.
قیمت تابلو برق
قیمت تابلو برق مقدار مشخصی نداشته و به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال جنس بدنه اصلی تابلو، سایز و … . بنابراین جهت اطلاع از لیست قیمت تابلو برق صنعتی سه فاز باید با سازنده تابلو تماس گرفته و با در نظر داشتن معیارهایی که در ذهن دارید، از وی قیمت بگیرید.